Effectief communiceren met kinderen
22 november 2023 | communiceren met kinderen
Wij lezen kinderen, maar omgekeerd gebeurt dat eveneens. In elke situatie ben je als Pedagogisch Medewerker of onderwijsassistent de beslissende factor die een situatie kan laten escaleren of kan destabiliseren. Elk kind is anders en je hebt vele pedagogische recepten nodig om iedereen te bereiken. Toch zijn er algemene richtlijnen te geven voor hoe je de sfeer in een groep, met individuele kinderen positief kunt houden en daarbij speelt goede communicatie een belangrijke rol. Wij willen dat onze kinderen in deze wereld opgroeien tot sterke liefdevolle mensen met vertrouwen in zichzelf en met een positieve mindset op de toekomst. Daarbij speelt het effectief communiceren met kinderen een belangrijke rol.
Luister ook de podcast communiceren met kinderen:
Maar hoe gaat dat dan? Effectief communiceren met kinderen?
1. Voorkom anonimiteit
Belangrijke start is dat je van alle kinderen de namen en hun geschiedenis kent. Voorkom anonimiteit, maar zorg ervoor dat je iets weet van een kind en je hem kunt aanspreken op zijn gevoelige kant. Het kind gaat ervan groeien en groei is tevens het overwinnen van weeststand bij kinderen en het gevoel dat je er samen voor staat. Groei is vooral fun, soms is groei ook pijn. Kinderen met onvolgroeide hersenen zijn niet of slechts gedeeltelijk verantwoordelijk voor hun daden, dat kost dus tijd voor de opvoeders en het is goed te weten dat hersenen volgroeid zijn op hun 25ste.
2. Een verband tussen gevoel en gedrag
Er is een verband tussen hoe kinderen, maar ook mensen zich voelen en hoe ze zich gedragen. Iedereen weet dit of heeft het wel eens ervaren. Als opvoeder moet je dit weten en je dus openstellen voor de gevoelens van de kinderen, kinderen serieus nemen, naar hen luisteren, hun gevoelens erkennen en altijd empathische taal gebruiken.
3. Advies voor de Pedagogisch Medewerkers en onderwijsassistenten
Kinderen zijn uniek, ze zijn geen kopie van ons zelf, ze hebben verschillende karakters, andere smaak, andere gevoelens, wensen en dromen. Wij kunnen ook geen ideale kinderen afleveren, hoogstens zelfstandige mooie kinderen.
Dus laat kinderen zelf dingen doen, zelf worstelen met problemen, leren van gemaakte fouten. Soms levert dat een dilemma op, want kinderen zijn immers afhankelijk van ons maar dat moeten we proberen te verminderen zodat het kind steeds beter zelf kan functioneren. Dat voelt goed bij kinderen, dat maakt een kind trots. Dus niet te veel praten zelf laten bepalen waarover ze willen praten en zelf het moment laten bepalen dat ze iets willen. Niet meteen pasklare antwoorden geven, laat kinderen zelf naar antwoorden zoeken. Stimuleer kinderen erop uit te gaan, zelf dingen te laten doen.
Begeleidingsplan effectief communiceren met kinderen
Onderwijzen is het ontsteken van een vlam
Plutarchus, een belangrijk historicus en filosoof uit de tijd van het oude Griekenland hield eens een vurig pleidooi, waarin hij stelde dat onderwijzen, kinderen opvoeden, kinderen ondersteunen in hun ontwikkeling te vergelijken is met het ontsteken van een vlam en niet slechts het vullen van een vat. Wat een waar woord is dat! We kunnen kinderen overladen met input, omdat ze kennis moeten vergaren, voortdurend moeten leren, maar als we de vlam niet ontsteken, dan bereiken we niets. Dan staat zowel het kind als de pedagogische professional met lege handen.
Zo een vlam ontsteken doe je door het begeleidingsplan specifiek aan te laten sluiten op het ontwikkelingsdoel, zonder het kind daarbij uit het oog te verliezen. Hierdoor ontstaat er een passende begeleiding. Ondersteuning, die het kind – hopelijk- een stapje verder brengt. Klaarstoomt, op weg helpt, doet groeien, want dat wil immers ieder kind en elk mens. Een vlammetje ontsteken, zodat er een lichtje gaat branden en alle puzzelstukjes passend zijn voor de ontwikkeling van het kind. Lijkt het stukje niet te passen, dan passen we het plan aan, zodat het wel past. Onderwijzen, kinderen helpen zich te ontwikkelen is dus niet het vullen van een vat maar het ontsteken van een vlam bij een kind. Dat vlammetje zal verder groeien tot een vuurtje van ontwikkeling, soms groot, soms minder gelet op de kwaliteiten en capaciteiten van het kind.
“Een kind is als een vlinder in de wind, de ene vliegt hoog, de ander laag, maar ieder doet het op zijn eigen manier.”
Het leven is geen competitiestrijd, ook al lijkt dat soms, ieder kind is anders, elk kind is speciaal, ieder kind is mooi, net zo mooi als het stimuleren van de groei van een kind tot een zelfstandige volwassen mens. Daarom zijn mensen die zich inzetten voor kinderen hun gewicht in goud waard.
-Jan Brouns, examinator Variva
Als je meer wilt weten over dit onderwerp, dan komt er voor jou iets leuks aan. Namelijk onze eigen podcast! Onze eerste aflevering zal gaan over dit onderwerp. Dus houdt onze social mediakanalen goed in de gaten!